|
Кароткія біяграфічныя звесткі:
Нарадзіўся ў Тураве каля 1130 г. у сям'і багатых мяшчані Атрымаў выдатную для свайго часу адукацыю. Пастрыгся ў манахі ў адным з манастыроў роднага горада. Быў раўскім епіскапам. Памёр каля 1182г.
ПРЫТЧА ПРА ДУШУ I ЦЕЛА
Кароткі змест:
Пачынаецца прытча са сцвярджэння неабходнасці ра-зумець святое пісанне, бо "яно і душу чыстую стварае, і пакорлівасць розуму надае, і сэрца на добрае скіроўвае".
У "зачыне" расказваецца, як нейкі дамавіты чалавек па-садзіў вінаград, абгарадзіў яго, пакінуўшы ўваход, зрабіў вароты, аднак не закрыў іх. Вырашыў даверыць сцерагчы вшаград сляпому і бязногаму. Сляпы вінаград не ўбачыць, а бязногі да яго не дойдзе.
У "тлумачэнні"" Кірыла Тураўскі раскрывае сэнс але-гарычных вобразаў. Чалавек дамавіты - Бог, што стварыў свет - нябёсы і зямлю. Пасадзіў вінаград - стварыў рай. Агароджа - страх перад грахом і судом Божым, сцяна - закон, запавет. Бязногі - цела чалавечае, сляпы - яго душа.
Сляпы і бязногі змовіліся парушыць загад свайго гаспа-дара, паспытаць слодыч вінаграду. Бязногі сеў на сляпога, паказваючы яму дарогу.
Гаспадар даведаўся, што вінаград абкрадзены, і загадаў прагнаць ад варотаў бязногага і сляпога. У "выкрыцці граху" аўтар згадвае Адама, які быў выгнаны з раю за тое, што дакрануўся да забароненага. Тлумачыць, яктрэба разумець, чаму гаспадар загадаў прывесці сляпога, сцерагчы яго ў пэў-ным месцы, пакуль ён сам не з'явіцца да вінаграду і не пак-ліча бязногага. Тады і адбудзецца суд над абодвума. Кірыла Тураўскі заклікае верыць у другое прышэсце Хрыста, калі ўваскрэснуць мёртвыя і кожнаму будзе дадзена па заслу-гах. У канцы прытчы аўтар яшчэ раз тлумачыць алегарыч-ныя вобразы і змест расказанага.
Мастацкія асаблівасці творчасці:
Кірыла Тураўскі ўвайшоў у літаратуру як выдатны май-стра так званага ўрачыстага царкоўнага красамоўства. У сваёй творчасці абапіраўся на традыцыі візантыйскай і старажытнарускай хрысціянскай культуры. Ён выдатны прамоўца-прапаведнік, які горача дбаў пра духоўную дас-каналасць суайчыннікаў. Сучаснікі называлі Кірылу Тураў-скага Златавустам, параўноўваючы яго са знакамітым аў-тарам урачыстага аратарства 4 веку н.э.
Да нашага часу захавалася 8 слоў-пропаведзей, 6 паву-чанняў і прытчаў, каля 30 малітваў. Найболып ярка літара-турны дар выявіўся у словах, з якімі Кірыла Тураўскі звяртаўся да суайчыннікаў з нагоды розных царкоўна-рэ-лігійных святаў ("Слова ў першую нядзелю на Вялікадні", "Слова на вербніцу" і інш.). Каб зрабіць больш зразуме-лымі абстрактныя біблейскія ісціны і высокія ідэі, пісь-меннік выкарыстоўваў алегорыі-сімвалы, асацыятыўныя вобразы. Сярод моўна-выяўленчых сродкаў аўтара слоў і прытчаў шырока прадстаўлены эпітэты і метафары, воклі-чы і звароты, разгорнутыя параўнанні. |
